Cà phê được mùa nhưng nông dân vẫn… “méo mặt” vì rớt giá

Giá giảm từng ngày

Cũng như các hộ gia đình khác, gia đình bà Nguyễn Thị Diễm Thúy (ấp Pa Pếch, xã Tân Hưng, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước), tuy chỉ có 1 ha diện tích cà phê nhưng theo ước tính, gia đình bà Thuý năm nay có thể thu được sản lượng lên đến gần 4 tấn - con số gần gấp đôi so với vụ mùa năm ngoái. Tuy nhiên, vẫn còn một điều khiến bà lo lắng là giá cà phê đang dần xuống thấp và không được như kì vọng ban đầu của người nông dân. "Năm nay cà phê trúng mùa hơn năm ngoái khi sản lượng tăng lên gần gấp đôi. Tuy nhiên, người dân chúng tôi chưa vừa mừng được bao lâu thì giá cà phê lại bắt đầu có xu hướng hạ dần xuống. Thời điểm đầu mùa giá ổn định từ 44 - 45 ngàn/1kg cà phê nhân thì đến nay chỉ còn có 37 - 38 ngàn/kg cà phê nhân. Trong khi đó, chi phí đầu tư như: phân bón, thuốc trừ sâu, nhân công trong suốt 1 năm qua đã nuốt trọn khoản thu đó. Coi như cả năm tôi làm không công " - bà Thúy chán nản nói.

Theo người dân trồng cà phê, ở thời điểm đầu mùa vụ, giá cà phê luôn ổn định ở mức cao khiến bà con không khỏi trông đợi vào một vụ cà phê hiếm hoi được mùa được giá để cứu vãn phần nào lợi nhuận sau một năm mất mùa. Thế nhưng, đến hiện tại, giá cà phê đã dần đi xuống và thậm chí còn thấp hơn so với cùng kì năm trước. Không làm chủ được thị trường, không làm chủ được giá cả luôn là vấn đề bất an thường trực của bà con mỗi mùa thu hoạch.

"Được mùa mất giá hay mất mùa được giá là điệp khúc thường xuyên mà người nông dân trồng cây nông nghiệp như chúng tôi thường gặp phải. Vụ mùa năm nay cũng vậy, việc giá cả xuống thấp quá nhanh khiến người nông dân chúng tôi bị ảnh hướng rất nhiều tới cuộc sống" - bà Lê Thị Mỹ Ngọc (ở ấp Pa Pêch, xã Tân Hưng, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước) cho biết.

Cũng theo bà Ngọc, với mức giá hiện tại, người trồng cà phê phải mất từ 5 đến 6 triệu cho 1 tấn cà phê. Quy ra với 1ha cà phê, người dân mất trung bình hơn 20 triệu đồng do ảnh hưởng của giá cà xuống quá thấp. Hiện người trồng cà phê đang tích cực thu hoạch để được mức giá tốt hơn bởi giá cà phê vẫn xuống từng ngày mà không có những dấu hiệu tích cực hơn.

Theo ông Hồ Quốc Hưng, một thương lái chuyên thu mua cà phê trên địa bàn huyện Đồng Phú, Giá bắt đầu giảm mạnh trong khoảng 1 tuần trở lại đây. Cứ một ngày thì mức giá cà phê rớt xuống trung bình 1.000 đồng/kg. Điều này ảnh hướng khá lớn không chỉ bà con nông dân mà còn cả với những thương lái đi thu mua cà phê.

Theo lý giải của ông Hưng, giá cà phê xuống thấp như thời điểm hiện tại người dân sẽ bị ảnh hưởng mạnh tới đầu tư, công cán, phân bón, chăm sóc. Còn với các thương lái thì việc thu mua cà phê sẽ gặp khó khăn hơn khi giá thấp quá thì thương lái sẽ gặp khó khăn trong quá trình thu mua trực tiếp của người dân và bán ra cũng gặp rủi ro vì giá thay đổi đi xuống. Ngoài ra, thương lái còn phải chịu khoản ứng ngược lại của người dân để đầu tư mà giá thấp thì khoản thu hồi vốn sẽ gặp khó khăn.

Khó kiếm nhân công

Không chỉ khó khăn về vấn đề giá cả mà lượng nhân công khan hiếm cũng là một trở ngại với bà con khi sản lượng cà phê tăng và đã vào chính vụ thu hoạch. Dù giá nhân công đã cao hơn so với năm ngoái nhưng nhiều gia đình vẫn không tìm được nhân công thu hái khiến sản lượng thu hoạch có nguy cơ bị ảnh hưởng.

Nếu như mọi năm, vào mùa thu hoạch cà phê lực lượng lao động ở nhiều tỉnh, thành khác đổ về Tây Nguyên, Bình Phước với số lượng rất đông nhưng năm nay rất ít. Gia đình anh Nông Văn Táy (xã Nghĩa Bình, huyện Bù Đăng) có hơn 3 ha cà phê 6 năm tuổi tỏ ra rất lo lắng trước tình trạng thiếu hụt nhân công. “Cà phê nhà mình đã đến lúc phải thu hái nhưng không kiếm được nhân công. Bình thường giá nhân công tại chỗ chỉ 150.000 đồng/người/ngày, giờ tăng lên 200.000 - 220.000 đồng. Còn hái khoán tính theo ký thì giá công lên đến 1.100 đồng/kg quả tươi. Hái xong cà phê, tiền công tốn khoảng 25 triệu đồng. Cộng tiền chăm sóc, tiền phân bón, nước tưới... thì tiền lời chẳng là bao”.

Diệc Quyền - Bằng Long